Πολεμάμε τη Φτώχεια, Όχι τους φτωχούς!

Το 2024, οι Εκθέσεις για τη Φτώχεια στην Ευρώπη επικεντρώνονται στη “Συστηματική και Δομική Προσέγγιση της Κοινωνικής Προστασίας.” Η εκστρατεία Πολεμάμε τη Φτώχεια, Όχι τους φτωχούς! με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας στις 17 Οκτωβρίου 2024 στοχεύει να αναδείξει τα συστημικά και δομικά ζητήματα που συμβάλλουν στη φτώχεια, καλώντας την κοινωνία να αντιμετωπίσει άμεσα αυτές τις προκλήσεις.

Η φτώχεια συχνά παραβλέπεται ως ατομική αποτυχία. Ωστόσο, είναι βαθιά ριζωμένη στο ελαττωματικό οικονομικό και πολιτικό σύστημα στο οποίο ζούμε. Αυτή η εκστρατεία δίνει έμφαση στο ότι η φτώχεια είναι συνέπεια αυτού του άδικου συστήματος, απαιτώντας να αμφισβητήσουμε το κατεστημένο και να αντιμετωπίσουμε τις ρίζες της συστημικής ανισότητας.

Τα δομικά εμπόδια περιλαμβάνουν τα κενά και τις ασυνέπειες στα συστήματα κοινωνικής προστασίας που εμποδίζουν τα άτομα να έχουν πρόσβαση στα δικαιώματά τους. Για παράδειγμα, αυθαίρετα κριτήρια, όπως η απαίτηση καταγεγραμμένης διεύθυνσης για πρόσβαση σε ελάχιστο εισόδημα, αποκλείουν δυσανάλογα περιθωριοποιημένες ομάδες, όπως οι άστεγοι και οι Ρομά.

Γιατί έχει σημασία αυτή η Εκστρατεία

Η φτώχεια συχνά απεικονίζεται με απλοϊκούς όρους που ενισχύουν λαϊκιστικές αφηγήσεις, που εκμεταλλεύονται το φόβο και διαιωνίζουν την προκατάληψη. Αυτές οι παρανοήσεις μπορούν να παραμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο στη δημόσια σφαίρα κατανοούμε το ποιος πλήττεται από τη φτώχεια και ποιες είναι οι σχετικές υποκείμενες αιτίες. Εστιάζοντας σε συστημικούς και δομικούς παράγοντες, μπορούμε να αποδομήσουμε τα κυρίαρχα επιβλαβή στερεότυπα και να προωθήσουμε την πιο ενδελεχή κατανόηση της φτώχειας ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Με αυτή την εκστρατεία δεν επιδιώκουμε απλώς να ευαισθητοποιήσουμε το γενικό κοινό αλλά επιθυμούμε να ενθαρρύνουμε την αλληλεγγύη με τους ανθρώπους που βιώνουν τη φτώχεια και να προωθήσουμε ουσιαστικές δράσεις για την εξάλειψή της.

Κύρια Μηνύματά μας

• Αγωνιζόμαστε κατά της φτώχειας, όχι κατά των φτωχών!
  Η φτώχεια δεν είναι απλώς μια κακακοτυχία. Πηγάζει από ένα ελαττωματικό οικονομικό και πολιτικό μοντέλο που διαιωνίζει την ανισότητα. Για να καταπολεμήσουμε τη φτώχεια αποτελεσματικά, πρέπει να απορρίψουμε τη σχετική απλουστευτική αφήγηση και να αναγνωρίσουμε τις περίπλοκες ρίζες της.
• Ο Ρόλος της Κοινωνικής Προστασίας:
  Δομικά εμπόδια, όπως οι πολύπλοκες διαδικασίες υποβολής αιτήσεων για κοινωνικά επιδόματα, κρατούν ευάλωτα άτομα παγιδευμένα στη φτώχεια. Πρέπει να επιδιώξουμε ένα σύστημα κοινωνικής προστασίας που να καλύπτει πραγματικά τις ανάγκες των ανθρώπων και να σπάει τον κύκλο της ανισότητας.

Πρόσκληση για Δράση:

Σας προσκαλούμε όλους να συμμετάσχετε στην εκστρατεία μας, να αμφισβητήσουμε μαζί τις συστημικές και δομικές ρίζες της φτώχειας και να ενώσουμε τις δυνάμεις για την προώθηση ουσιαστικών αλλαγών.

Η εκστρατεία #ENDPOVERTY εστιάζει σε τέσσερα βασικά θέματα:

1. Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα:
   • Αντιμετώπιση της επάρκειας και της προσβασιμότητας για να διασφαλιστεί ότι  πράγματι βγάζει τους ανθρώπους από τη φτώχεια.
2. Ψηφιοποίηση:
   • Εξέταση του τρόπου με τον οποίο η μετάβαση στο ψηφιακο κοινωνικό κράτος και τις υπηρεσίες του μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια για ευάλωτους πληθυσμούς, τονίζοντας την ανάγκη για προσβάσιμες, μη ψηφιακές εναλλακτικές λύσεις.
3. Εγγύηση για το Παιδί:
   • Υποστήριξη μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την ευημερία των παιδιών που να διασφαλίζει την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και να αντιμετωπίζει τις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών που ζουν σε φτώχεια.
4. Ενεργειακή Φτώχεια:
   • Ανάδειξη της επείγουσας ανάγκης για προσιτή ενέργεια ως θεμελιώδους δικαιώματος, ιδιαίτερα εν μέσω της συνεχούς αύξησης των τιμών που πλήττει τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα δυσανάλογα.

Ελάτε μαζί μας τον Οκτώβριο για να ευαισθητοποιήσουμε σχετικά με τη φτώχεια και τις ρίζες της. Μαζί μπορούμε να εργαστούμε για μια κοινωνία που εκτιμά τη κοινωνική δικαιοσύνη και τις ίσες ευκαιρίες για όλους.

Μείνετε συντονισμένες/οι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και λάβετε συμμετοχή στις συζητήσεις μας. Χρησιμοποιούμε τα hashtags #ENDPOVERTY και #17October για να ενισχύσουμε τη φωνή μας!

Το Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας, ένας ανεξάρτητος φορέας με μέλη 35 κοινωνικές οργανώσεις που προσφέρουν υποστήριξη σε κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Καταπολέμηση της Φτώχειας (EAPN), παρουσιάζει την Έκθεση των Ανθρώπων που Βιώνουν Φτώχεια 2024.

Η αναφορά αυτή, που συντάσσεται ετήσια από όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Δικτύου, έχει ως στόχους να δώσει φωνή και να αυξήσει τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων των ατόμων που πλήττονται από τη φτώχεια, την ανάδειξη της έκτασης και των όψεων της φτώχειας και την άσκηση πίεσης προς της Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλα τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να υιοθετήσουν στρατηγικές, πολιτικές και μέτρα ένταξης. Η Έκθεση των Ανθρώπων που Βιώνουν τη Φτώχεια θα αποτελέσει μέρος της Έκθεσης για τη Φτώχεια στην Ελλάδα 2024, όπου οι εμπειρίες των ανθρώπων που βιώνουν φτώχεια, οι εμπειρίες των οργανώσεων - μελών του Δικτύου που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες και η εμπειρία του ακαδημαϊκού χώρου θα συσχετιστούν με στοιχεία και στατιστικά δεδομένα από σειρά μελετών και ερευνών που έχουν εκπονήσει επιστημονικά και επαγγελματικά ιδρύματα της χώρας. 

Η αναφορά βασίστηκε σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε την περίοδο Απριλίου – Ιουνίου 2024 με τη χρήση της μεθοδολογίας των ομάδων εστίασης (focus group) και τις σε βάθος ατομικές συνεντεύξεις. Στην έρευνα συμμετείχαν 25 άτομα που βιώνουν φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. 

Η φετινή έρευνα εστίασε σε τρεις θεματικές: α) τη στεγαστική επισφάλεια, διερευνώντας τους πολλαπλούς τρόπους με τους οποίους οι ευάλωτες ομάδες βιώνουν τις συνθήκες στέγασης και διαβίωσης, τους κινδύνους του στεγαστικού αποκλεισμού και τις διαστάσεις της έλλειψης στέγης. β) την εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), ερευνώντας τις ανάγκες των ευάλωτων πληθυσμών και τη δυνατότητα κάλυψης των συγκεκριμένων αναγκών ως ωφελούμενοι του επιδόματος της Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και γ) την παιδική φτώχεια διερευνώντας θέματα αναφορικά με την εκπαίδευση, την πρόσβαση στην υγεία, τη διατροφή και τη στέγαση των παιδιών. 

Οι τρεις εκθέσεις είναι δομημένες στους άξονες: πώς τα ευάλωτα άτομα βιώνουν τις συνθήκες διαβίωσής τους, πώς κρίνουν την αποτελεσματικότητα των μέτρων αντιμετώπισης, όπως αυτά έχουν ως τώρα υλοποιηθεί, και ποιες προτάσεις και συστάσεις καταθέτουν για τη βελτίωση της ζωής τους. 

Κατά τη διάρκεια της περιόδου έρευνας, κατέστη δυνατή η σύσταση της αντιπροσωπείας με την οποία το Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας συμμετείχε στην Ευρωπαϊκή Συνάντηση Ανθρώπων που βιώνουν Φτώχεια που πραγματοποιήθηκε στις 14 και 15 Ιουνίου 2024 στις Βρυξέλλες. Η 22η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Ανθρώπων που Βιώνουν Φτώχεια τόνισε τη βούληση του EAPN και των μελών του να βάλουν τους ανθρώπους που βιώνουν φτώχεια στο κέντρο της διαμόρφωσης πολιτικών.

Δείτε την Έκθεση Ανθρώπων που Βιώνουν Φτώχεια 2024 εδώ

Στις 14 και 15 Ιουνίου 2024 περίπου 100 Άνθρωποι που Βιώνουν Φτώχεια συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες για να απαιτήσουν μια πιο κοινωνική Ευρώπη αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των Ευρωεκλογών. Η 22η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Ανθρώπων που Βιώνουν Φτώχεια τόνισε τη βούληση του EAPN και των μελών του να βάλουν τους ανθρώπους που βιώνουν φτώχεια στο κέντρο της διαμόρφωσης πολιτικών.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης οι άνθρωποι που βιώνουν φτώχεια είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν τέσσερα βασικά θέματα: την ψηφιοποίηση, την αστεγία, την Εγγύηση για το Παιδί και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.

Ευχαριστούμε το Βελγικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας - ΒΑΡΝ για τη συνδιοργάνωση, τις Delphine De Riemaecker, Caroline Van der Hoeven και Ann Mills, όλους τα άτομα που συμμετείχαν, τις εθνικές αντιπροσωπείες, τους facilitators: Laura Sullivan, Maxime de Jonde (BAPN), Solal Billon (ATD Fourth World), Amana Ferro (ERGO Network), Amel Yacef και τους οπτικούς facilitators: Teresa και Joyce (Visuality EU).

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν και να συζητήσουν με: τον εισηγητή των ΗΕ Olivier De Schutter, τον Βέλγο Υπουργό Frank Vandenbroucke, τον επικεφαλής της Μονάδας Κοινωνικής Επενδυτικής Στρατηγικής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Jiří Švarc, και τον Ισπανό Υπουργό Pablo Bustinduy Amador.

Η 22η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Ανθρώπων που Βιώνουν Φτώχεια οργανώθηκε από το EAPN. Η συνάντηση αποτέλεσε μέρος της επίσημης ατζέντας της Βελγικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνδιοργανώθηκε από το Βελγικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας (BAPN) με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό το EaSI (Απασχόληση και Κοινωνική Καινοτομία).

*Την αποστολή του Ελληνικού Δικτύου για την Καταπολέμηση της Φτώχειας αποτέλεσαν η Μαρία Γαζή και η Addis Baissa Negusse με επικεφαλής την Μαριανέλλα Κλώκα.

 

#PeP2024 #SocialJustice #FightPoverty